Jaka jest optymalna temperatura i wilgotność w domu?

Optymalna temperatura i wilgotność powietrza w domu

Temperatura i wilgotność są od siebie ściśle uzależnione. Im cieplej w pomieszczeniu tym mniej pary wodnej powinno znajdować się w powietrzu, ponieważ połączenie ciepła i wilgoci stwarza idealne warunki do rozwoju pleśni i grzybów. Powyższy wykres przedstawia odpowiednie wartości tych dwóch parametrów, które pozwolą nam utrzymać zdrowy mikroklimat wnętrza.

Pory roku a poziom wilgotności powietrza

Naturalny poziom wilgotności powietrza zmienia się wraz z porą roku i - paradoksalnie - wygląda całkiem inaczej niż ten zalecany. Ciepłym latem osiąga przeważnie około 50%, ale może dochodzić do 80-90% w naszym klimacie, a zimą spada nawet do 20% w powietrzu zewnętrznym. Dlaczego tak jest?

Latem mamy do czynienia z częstymi opadami, które mogą znacząco podnieść poziom wilgotności powietrza. Z kolei mroźną zimą, gdy temperatura spada poniżej zera, zawarta w powietrzu wilgoć osadza się w postaci szronu. Ponadto intensywnie ogrzewamy wtedy nasze mieszkania i ograniczamy ich wentylację. Wszystko to przyczynia się do wysuszenia powietrza, a w następstwie do podrażnienia oczu i dróg oddechowych oraz innych dolegliwości.

Konsekwencje zbyt suchego powietrza

• obniżona odporność na infekcje i gorsza praca systemu immunologicznego;
• suche powietrze w domu, to wysuszona skóra i jej szybsze starzenie się;
• wysuszone gardło i nos - śluzówka nadmiernie wysycha już przy wilgotności nieco poniżej 40%, natomiast zimą wilgotność w pomieszczeniach zamkniętych spada nawet do 10%;
• u dzieci: katar lub sapka - dziecko oddycha przez usta (przy czym należy pamiętać, że najmniejsze dzieci - niemowlęta, noworodki, nie radzą sobie same z zapchanym nosem i mogą się udusić!).

Konsekwencje zbyt wilgotnego powietrza

Wilgotne i gorące powietrze sprzyja rozwojowi wirusów, bakterii, grzybów, roztoczy oraz pleśni i potrafi mieć dużo groźniejsze konsekwencje dla samej konstrukcji domu, jak i dla jego mieszkańców, niż powietrze nadmiernie suche. Skutki wilgoci w powietrzu dla zdrowia, to między innymi:

• zawroty głowy,
• problemy z oddychaniem,
• infekcje błon śluzowych,
• infekcje skóry,
• złe samopoczucie,
• i wiele innych skutków związanych pośrednio z wilgocią, a wynikających z oddziaływania na nasz organizm pleśni i grzybów.

Wysoka wilgotność powietrza w mieszkaniu może zniszczyć meble (zwłaszcza drewniane - puchnięcie, rozklejanie elementów drewnianych), spowodować korozję części metalowych (szczególnie w łazienkach) i niszczenie sprzętów elektronicznych. Zbyt wilgotne powietrze wpływa niekorzystnie także na rośliny, które się w nim znajdują.

Więcej na temat negatywnych skutków nadmiernej wilgotności w domu przeczytasz tutaj.

Jak utrzymać zdrowe powietrze w domu? 7 praktycznych porad

1. Częste wietrzenie to podstawa. Wietrz dom lub mieszkanie co najmniej kilka razy dziennie, także zimą! Powietrze na zewnątrz jest oczywiście chłodniejsze, ale z reguły bardziej wilgotne.

2. Zadbaj o system wentylacji w domu. Sprawdź (poprzez fachowca) system wentylacji w domu i jego działanie. Przede wszystkim zorientuj się, czy wentylacja grawitacyjna działa i czy kanały wentylacyjne nie są zapchane.

Jeśli stwierdzisz problem z wentylacją grawitacyjną, możesz zawsze zainstalować w kanałach wentylatory mechaniczne. Na rynku znajdziesz bardzo szeroki ich wybór - niektóre z nich są wystarczająco ciche, aby mogły być zainstalowane np. w sypialni i działać w nocy; jeszcze inne posiadają czujniki wilgoci i mają możliwość samodzielnego uruchamiania się bez naszej kontroli wtedy, kiedy to konieczne.

3. Pozbądź się zaparowanych szyb. Do całego systemu wentylacyjnego należy zaliczyć także okna, a ściślej to, czy ich konstrukcja umożliwia tzw. rozszczelnienie. Bardzo popularne i nierzadko tańsze od drewnianych, okna o ramach z tworzyw sztucznych nie przepuszczają powietrza w ogóle, dlatego muszą być zaopatrzone w otwory (podłużne szpary) umożliwiające wentylację. Jeżeli Twoje okna nie posiada takich otworów, to nic straconego - możesz znaleźć fachowca, który zainstaluje nawiewniki (zwykle długości 35-45 cm).

Nawiewniki są to montowane w oknie lub ścianie elementy umożliwiające doprowadzenie powietrza do wnętrza nawet przy zamkniętych oknach.

Wyróżniamy:

• nawiewniki sterowane ręcznie – pozwalające użytkownikowi na samodzielne sterowanie;
• nawiewniki higrosterowane – ze sterowaniem automatycznym;
• nawiewniki ciśnieniowe – samoregulujące, z możliwością zamknięcia przysłony przez użytkownika.

Źródło: http://www.obud.pl/art,11703,nawiewniki-okienne---rodzaje,d_okna

Taka operacja sprawi, że nie tylko powietrze zewnętrzne w odpowiedniej ilości będzie mogło przedostać się do wewnątrz domu, ale także nastąpi w środku odpowiednia jego cyrkulacja - od zewnętrznych okien do kominów wentylacyjnych. Czas instalacji jednego takiego nawiewnika wynosi zaledwie 10-15 min. więc warto to zrobić! Przydatną listę typowych pytań na temat nawiewników i odpowiedzi na nie znajdziesz tutaj.

4. Zaopatrz się w termometr i higrometr. Co zostało zmierzone, to można wyregulować, dlatego zaopatrz się przynajmniej w te dwa urządzenia: termometr (większość z nas go posiada) oraz koniecznie higrometr (wilgotnościomierz), lub urządzenie dwufunkcyjne - higrotermometr.

Higrometr, mimo swojej skomplikowanej nazwy, wcale nie musi być drogim urządzeniem. Najprostsze z tych urządzeń można już kupić za kilka, kilkanaście złotych. W tej cenie dostępne są higrometry włosowe, które dokonują pomiaru wilgotności w oparciu o długość wbudowanego w ich wnętrze włosa (zwykle końskiego lub syntetycznego), który wydłuża się i skraca w zależności od wilgotności w jego najbliższym otoczeniu (tam gdzie został zawieszony/zainstalowany).

Jeśli kupujesz higrotermometr (włosowy), warto zapłacić więcej za urządzenie z nieco większą tarczą. Nie starajmy się kupować jak najmniejszego, poniewaź włos w nie wbudowany będzie odpowiednio krótszy, a przy tanim urządzeniu, wpłynie to na wyższą odchyłkę od prawidłowego wskazania. Oprócz tego warto wybrać taki, który posiada zaznaczony zakres wilgotności optymalny dla człowieka bezpośrednio na tarczy.Urządzenia elektroniczne są droższe i mają inną zasadę działania, ale w domu w zupełności sprawdzi się analogowy-włosowy.

Higrometry włosowe cechuje duży błąd pomiarowy 5 do 7%, choć zwykle jest to do 5%. Co to oznacza? Załóżmy, że wilgotność w pomieszczeniu wynosi 65%, w takim razie błąd będzie wynosił 3,25% i oznacza to, że jesteśmy już bliżej górnej granicy wilgotności (70%), tak więc możemy w domowych warunkach posługiwać się takim higrometrem, jednakże powinniśmy zakładać, że już przy wskazaniach w granicach 65% niebawem w domu może zrobić się zbyt wilgotno.

5. Zainstaluj na grzejnikach regulatory temperatury (w miarę możliwości - automatyczne), aby dostosować jej poziom do pomieszczenia. Regulatory automatyczne posiadają wbudowane termometry i dzięki temu na bieżąco regulują dopływ ciepłego czynnika grzewczego do grzejnika.

6. Zimą umieść wilgotne ręczniki na kaloryferach. Ponieważ wilgoć z nich ma się przedostawać do powietrza przez długi czas, to wybierz odpowiednio gruby ręcznik, który wchłonie dużo wody. Zmieniaj je kilkakrotnie w ciągu dnia i raz przed pójściem spać.

WAŻNE! Ręczniki powinny być wypłukane z proszku, aby substancje chemiczne nie przedostawały się wraz z wilgocią do powietrza.

W pokoju dziecięcym, jeśli to noworodek, albo niemowlę, umieszczenie mokrej pieluchy na barierkach łóżeczka zapewni większą wilgoć powietrza i uchroni dziecko przed katarem.

7. Jeżeli masz dziecko o małej masie ciała (np. wcześniaka), to możesz wstawić w jego pokoiku promiennik ciepła (podczerwieni), aby się nie wychłodziło - zwłaszcza w nocy i w okresie zimowym oraz podczas przewijania.

Urządzenia poprawiające wilgotność

Osuszacze powietrza

Osuszacze to urządzenia mechaniczne, które potrafią w ciągu kilku godzin odciągnąć z powietrza nawet kilka litrów wody (w zależności od wydajności).

Ceny: od ok. 800 zł do 1800 zł za urządzenia domowe, przeznaczone tylko do osuszania (można znaleźć również urządzenia wielofunkcyjne, łączące w sobie funkcje osuszacza i wentylatora - przekraczają one ten próg cenowy). Można też nabyć tańsze urządzenia o małej wydajności, które z powodzeniem wyciągną wilgoć z szafy z ubraniami.

Nawilżacze powietrza

Urządzenia to wytwarza parę wodną i rozpyla ją równomiernie po pomieszczeniu w postaci mgiełki. Niezależnie jednak od tego, jaki nawilżacz kupisz, włączaj go po wywietrzeniu mieszkania i przykręć lekko ogrzewanie, aby temperatura nie przekroczyła 21ºC. Ceny tych urządzeń zaczynają się już od 100 zł, przez urządzenia średniej klasy za ok. 350-550, aż po najdroższe i najbardziej wydajne - nawet za 1000 zł.

Oczyszczacze i nawilżacze powietrza

Aktualnie wiele dostępnych na rynku oczyszczaczy powietrza posiada funkcję inteligentnego nawilżania - dzięki odpowiednim czujnikom urządzenie samodzielnie dobiera intensywność pracy i poziom nawilżenia do aktualnej temperatury. Dobre nawilżacze wykorzystują technologie ewaporacji, która nie pozostawia "białego pyłu" na meblach. Nierzadko wyposażone są też w jonizator powietrza, który zabija znajdujące się w powietrzu zarodniki pleśni i grzybów, nie dopuszczając do ich rozwoju.

Bibliografia

1. D. Kamińska. Jaka powinna być wilgotność w domu?. Dostęp online [https://mamopracuj.pl/jaka-powinna-byc-wilgotnosc-w-domu/] 15.07.2015 r.

2. Ania radzi. Optymalna wilgotność powietrza w domu i sposoby jej zmiany. Dostęp online [https://aniaradzi.pl/porady/optymalna-wilgotnosc-powietrza-w-domu-i-sposoby-jej-zmiany/] 15.07.2015 r.

3. Centrum Domowego Ciepła 24. Jaka powinna być temperatura w domu?. Dostęp online [https://www.cdc24.pl/ogrzewanie-porada/74585/jaka-powinna-byc-temperatura-w-domu] 15.07.2015 r.