Smog a COVID-19

Naukowcy udowodnili, że smog zwiększa ryzyko zachorowania i śmierci z powodu COVID-19. Jaki związek z wirusem mają zanieczyszczenia powietrza i czy możemy się przed tym ochronić?

Naukowcy udowodnili, że smog zwiększa ryzyko zachorowania i śmierci z powodu COVID-19. Jaki związek z wirusem mają zanieczyszczenia powietrza i czy możemy się przed tym ochronić?

Okres grzewczy w Polsce wiąże się z dużym stężeniem smogu. Aktualnie jest wyjątkowo ciężko, ponieważ cały świat walczy z trwającą już ponad rok pandemią koronawirusa SARS-CoV-2. Naukowcy zaczęli zadawać sobie pytanie, czy oba te zjawiska mogą mieć ze sobą jakiś związek. Okazało się, że tak. Badania potwierdziły, że smog może zwiększać ryzyko zachorowania i śmierci z powodu COVID-19. Jak to możliwe? Czy istnieje sposób, by się przed tym ochronić?

Smog a COVID-19

Smog a zdrowie


Negatywny wpływ smogu na nasze zdrowie potwierdza wiele badań. Szkodliwe substancje obecne w powietrzu przedostają się do naszych płuc, kiedy oddychamy, a stamtąd trafiają do reszty organizmu. Uszkadzają drogi oddechowe, układ krwionośny, wpływają na nasze samopoczucie i koncentrację. W skrajnych przypadkach, smog może prowadzić nawet do śmierci. Wpływ zanieczyszczeń na organizm ludzki opisaliśmy dokładnie na naszym blogu tutaj - "Jak smog wpływa na nasze zdrowie, skórę, włosy i sen?".

Smog a COVID-19


Im dłużej trwa obecna pandemia, tym więcej wiemy na temat transmisji koronawirusa SARS-CoV-2. Doniesienia sugerujące, że smog może ułatwiać przenoszenie wirusa i zwiększać zachorowalność, pojawiały się praktycznie od początku lockdownu. Jednak dopiero niedawno opublikowano badanie, które potwierdza tę teorię.

Publikacja pojawiła się w grudniu 2020 r. w czasopiśmie Cardiovascular Research. W dużym uproszczeniu - naukowcy porównali dane satelitarne, dotyczące zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2.5, do informacji o przebiegu dwóch epidemii: SARS z 2003 r. oraz obecnej pandemii COVID-19. Podczas analizy korzystali z modelu symulacyjnego EMAC, wykorzystywanego również m.in. podczas badań nad zmianami klimatu czy zdrowiem publicznym.

Zaobserwowano mocną korelację pomiędzy jakością powietrza a ilością zachorowań na COVID-19. Naukowcy oszacowali, że nawet 15% zgonów na tę chorobę można powiązać ze stężeniem pyłów PM2.5. Dokładny procent zależy od miejsca - w Azji, czyli najbardziej zanieczyszczonym regionie świata, smog może być współwinny nawet 27% zgonów! W Europie jest to 19%, a w Stanach Zjednoczonych - 17%.

Na tle Stanów i Europy ogółem, Polska prezentuje się bardzo niekorzystnie. Wynika to w dużym stopniu właśnie ze względu na bardzo wysoki poziom zanieczyszczenia powietrza, które rośnie z każdym sezonem grzewczym i nakłada się z nowymi falami zachorowań. Szacuje się, że gdyby nie działanie smogu, na COVID-19 umarłoby o 28% mniej Polaków.[1]

Smog a COVID-19 mapa zachorowań

Szacowany procent śmiertelności na COVID-19 związany z zanieczyszczeniami powietrza.

Górna mapa dotyczy wszystkich antropogenicznych zanieczyszczeń powietrza, dolna przedstawia tylko zanieczyszczenia związane ze spalaniem paliw kopalnych.

Jak smog wpływa na wirusa SARS-CoV-2?


Wiele osób zastanawia się, jak to możliwe. Jaki związek ze smogiem ma wirus SARS-CoV-2? Odpowiedź nie jest łatwa. Chociaż korelację między zanieczyszczeniem powietrza a zachorowalnością na COVID-19 potwierdzają analizy, to między nimi nie ma prostego, bezpośredniego związku przyczynowo-skutkowego. Jest to związane z wieloma aspektami, które się na siebie nakładają. Poniżej omówiliśmy kilka najważniejszych.

Smog przenosi wirusa między ludźmi

Smog a Covid-19 - przenoszenie wirusa

Wirus poza organizmem człowieka nie jest w stanie przeżyć zbyt długo. Przenosi się między ludźmi dzięki obecnym w powietrzu aerozolom, takim jak ślina (stąd konieczność noszenia maseczek). Tego typu substancją są też pyły zawieszone (stąd ich druga nazwa - aerozole atmosferyczne).

Obecne w smogu pyły zawieszone PM10 i PM2.5 przenoszą wirusa i pozwalają mu dłużej pozostać w powietrzu. Z tego względu wcale nie musimy spotkać się blisko z osobą zarażoną - wystarczy wyższe stężenie smogu, aby wraz z oddechem wirus przedostał się do naszego organizmu.

“Zachorujemy wtedy, kiedy wirus dostanie się do naszego organizmu. Smog tymczasem jest jak wytrych, który otwiera drzwi infekcji. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że wdychając ten bezwonny i niekoniecznie widoczny pył, ułatwiamy wejście patogenom, również koronawirusowi.” - wyjaśnia dr hab. Tadeusz M. Zielonka, specjalista chorób płuc i chorób wewnętrznych.[2]

Pyły zawieszone ułatwiają wnikanie wirusa do organizmu

Smog pomaga wirusowi nie tylko dotrzeć do naszego organizmu, ale również przedostać się do jego wnętrza. Badacze wysnuli teorię, że pyły PM2.5 aktywują receptory ACE-2 na powierzchni komórek w płucach. Receptor ten bierze udział w procesie infekowania przez wirusa. W związku z tym osoba żyjąca w rejonie o wysokim zanieczyszczeniu powietrza ma dużo mniejszą szansę na ochronę przed wirusem na wczesnym etapie zarażenia.

Zanieczyszczenia zmniejszają odporność organizmu i narażają nas na infekcję

Nie można też zapomnieć o bardzo oczywistej sprawie, jaką jest wpływ smogu na układ oddechowy i krwionośny.

Pyły zawieszone same w sobie wyrządzają bardzo dużo szkód w ludzkim ciele. Opisaliśmy to dokładnie we wpisie "Pyły zawieszone" na naszym blogu. Przede wszystkim jednak, pyły PM2.5 i PM10 uszkadzają nabłonek dróg oddechowych, zwiększając w ten sposób ryzyko infekcji wirusowych. Obniżają też ogólną odporność organizmu, przez co jesteśmy podatniejsi na zachorowanie.

Smog a Covid-19 zmniejszenie odporności

„Pyły zawieszone, w tym PM2,5 i PM10, oraz ogólnie zanieczyszczenie powietrza indukują stan zapalny w organizmie, także w płucach. To inicjuje całą kaskadę niekorzystnych zdarzeń, które prowadzą do nasilenia wielu chorób przewlekłych. Po ekspozycji na pyły następuje produkcja wolnych rodników, które wywołują lub nasilają stan zapalny, a ten z kolei może nasilać przebieg dotychczasowych chorób takich jak przewlekła obturacyjna choroba płuc czy astma. Ponadto, reakcja zapalna, produkcja wolnych rodników oraz cytokin mogą wpływać na destabilizację blaszek miażdżycowych, prowadząc do ostrych zespołów wieńcowych, w tym do zawału serca. Po ekspozycji na zanieczyszczenia dochodzi również do aktywacji płytek krwi oraz produkcji rozmaitych substancji prozakrzepowych, które, na nieszczęście, działają synergistycznie niekorzystnie z koronawirusem SARS-CoV-2” – mówi prof. Krzysztof Milewski dla Pulsu Medycyny.[3]

Jak się chronić przed koronawirusem?


W celu ochrony przed koronawirusem konieczne jest zachowywanie wszelkich środków ostrożności. Opisaliśmy je dokładnie w artykule "Koronawirus 2019-nCoV - objawy, profilaktyka i leczenie". Najważniejsze jest zachowanie właściwej higieny i dystansu społecznego.

PAMIĘTAJ!

  1. Trzymaj dystans.
  2. Myj ręce.
  3. Noś maseczkę.

W związku z opisanym wyżej wpływem smogu na wzrost zachorowań, warto ograniczyć swój kontakt z zanieczyszczeniami powietrza.

PAMIĘTAJ!

  1. Unikaj wychodzenia na zewnątrz przy wysokim stężeniu pyłów PM2.5.
  2. Poza domem noś maseczkę antysmogową.
  3. W domu, biurze i samochodzie korzystaj z oczyszczacza powietrza.

Chcesz wiedzieć więcej o smogu, jego przyczynach i o tym, jak się przed nim chronić? Sprawdź nasze wpisy Smog w Polsce - przyczyny i skutki oraz Oczyszczacz powietrza do domu.

“Pandemia kończy się wraz z zaszczepieniem populacji lub uzyskaniem odporności stadnej w wyniku rozległego zakażenia. Nie ma jednak szczepionek przeciwko złej jakości powietrza i zmianom klimatycznym. Rozwiązaniem jest ograniczenie emisji.” - podkreślają autorzy badania z Cardiovascular Research.

Podsumowanie


“Podsumowując, jest coraz większa liczba danych, potwierdzających związek pomiędzy smogiem a ryzykiem zakażenia wirusem SARS-CoV-2 i ciężkiego przebiegu choroby COVID-19” – wyjaśnia prof. Krzysztof Milewski

Ponieważ nie ma szczepionki na zanieczyszczenie powietrza, konieczne jest ograniczenie naszego kontaktu ze smogiem i zmniejszenie ilości szkodliwych substancji w powietrzu. Należy też trzymać się zaleceń dotyczących ochrony przed koronawirusem, takich jak mycie rąk, zasłanianie twarzy i utrzymywanie dystansu społecznego.


Najczęstsze pytania

Jak chronić się przed koronawirusem?

Najważniejszym aspektem związanym z ochroną przed COVID jest higiena i zachowanie dystansu społecznego w miejscach publicznych. Również należy pamiętać o noszeniu maseczki oraz myciu i dezynfekcji rąk. Jeśli chcemy być bezpieczni również w domu, powinniśmy zastanowić się nad kupnem oczyszczacza powietrza, który usuwa bakterie, wirusy, składniki smogu i inne szkodliwe zanieczyszczenia. Wybrane oczyszczacze powietrza eliminują koronawirusa ze skutecznością nawet do 99,98%.

Czy oczyszczacz powietrza usuwa koronawirusa?

Badania robione przez niektórych producentów oczyszczaczy powietrza potwierdzają ich skuteczność w walce z koronawirusem. Odpowiednia filtracja powietrza jest w stanie usunąć szkodliwe zanieczyszczenia ze skutecznością nawet 99,99%

Bibliografia


[1]. Gdyby jakość powietrza była lepsza, na COVID-19 umarłoby o 28% mniej Polaków. SmogLAB. Dostęp online https://smoglab.pl/gdyby-jakosc-powietrza-byla-lepsza-na-covid-19-umarloby-15-proc-mniej-osob-w-polsce-28-proc/ 5.03.2021 r.

[2]. "Od marca żyliśmy w jednej zarazie. Teraz grożą nam trzy". Pulmonolog tłumaczy, jak smog wpływa na ryzyko zachorowania COVID-19. Medonet. Dostęp online https://www.medonet.pl/koronawirus/koronawirus-w-polsce,od-marca-zylismy-w-jednej-zarazie--od-pazdziernika-groza-nam-trzy--pulmunolog-tlumaczy--jak-smog-wplywa-na-ryzyko-zachorowania-covid-19,artykul,06639751.html 5.03.2021 r.

[3]. Smog sprzyja ciężkiemu przebiegowi COVID-19. Puls Medycyny. Dostęp online https://pulsmedycyny.pl/smog-sprzyja-ciezkiemu-przebiegowi-covid-19-1103943 5.03.2021 r.

4. A. Pozzer i inni. Regional and global contributions of air pollution to risk of death from COVID-19. Cardiovascular Research, 2020. Dostęp online https://academic.oup.com/cardiovascres/article/116/14/2247/5940460 5.03.2021 r.

Chcesz zobaczyć więcej?

Cykl artykułów "Powietrze"

Artykuły publikowane w ramach cyklu "Powietrze" można czytać niezależnie, ale najlepszy efekt osiągniesz, jeśli zapoznasz się z nimi po kolei. Cały cykl składa się z następujących wpisów:

Powiązane strony

co to jonizacja powietrza, filtry do ideal, filtry do wody pitnej w domu, jak nawilżanie powietrza w mieszkaniu domowe sposoby, jakie powinno być nawilżenie powietrza w pokoju, maseczka rowerowa, miniprzyłbica, obieg powietrza w domu, oczyszczacz samsung, pm 2 5 norma, schemat wentylacji grawitacyjnej, Sharp KC-G60EUW czy warto, toshiba caf-x116xpl filtr wstępny, Vestfrost VP-A1S70WHwilgotność w sypialni

Dodaj komentarz

Pola oznaczone (*) są wymagane Twoje dane będziemy przetwarzać zgodnie z naszą Polityką prywatności.

Czytaj także

Woda twarda a miękka - która jest lepsza?

Woda twarda a miękka - która jest lepsza?

15.06.2023

Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, jaka jest różnica między twardą a miękką wodą i która z nich jest lepsza? Wpływ wody na nasze życie jest niezaprzeczalny, zarówno jeśli chodzi o zdrowie, jak i funkcjonowanie naszych urządzeń. W tym artykule przyjrzymy się bliżej temu tematowi i odkryjemy, jakie są zalety i wady obu rodzajów wody, aby pomóc Ci zdecydować, która jest lepsza dla Ciebie.

Czytaj dalej >
Odkurzacze bezprzewodowe pionowe - ranking 2023

Odkurzacze bezprzewodowe pionowe - ranking 2023

06.06.2023

Sprzątanie bez kabli stało się jeszcze łatwiejsze i bardziej wygodne! Przedstawiamy nasz najnowszy ranking odkurzaczy pionowych bezprzewodowych na rok 2023. Poznajcie najlepsze modele, które zapewniają nie tylko doskonałe rezultaty czyszczenia, ale również nowoczesne funkcje i długą żywotność baterii.

Czytaj dalej >