Pyły zawieszone

Zanieczyszczone powietrze to wielki problem mieszkańców Polski, a zwłaszcza osób mieszkających w południowej części kraju. Największe zagrożenie dla zdrowia stanowią aerozole atmosferyczne, znane powszechnie jako pyły zawieszone. Czym są PM 10, PM 2.5 i PM 1 oraz skąd się biorą i jak się przed nimi chronić?

Zanieczyszczone powietrze to wielki problem mieszkańców Polski, a zwłaszcza osób mieszkających w południowej części kraju. Największe zagrożenie dla zdrowia stanowią aerozole atmosferyczne, znane powszechnie jako pyły zawieszone. Czym są, skąd się biorą i jak się przed nimi chronić?Największe zagrożenie dla zdrowia stanowią aerozole atmosferyczne, znane powszechnie jako pyły zawieszone.

Użyj kodu rabatowego i odbierz 3% rabatu

Zanieczyszczone powietrze to wielki problem mieszkańców Polski, a zwłaszcza osób mieszkających w południowej części kraju. Unoszący się nad miastami smog to nienaturalne zjawisko atmosferyczne, które w głównej mierze spowodowane jest przez człowieka (zakłady przemysłowe, spaliny wytwarzane przez samochody, domowe kotłownie). W jego skład wchodzą różne związki chemiczne, które stanowią poważne zagrożenie dla naszego zdrowia.

Warto zwrócić szczególną uwagę na pyły zawieszone (aerozole atmosferyczne), które są głównymi składnikami smogu. Są to zarówno stałe, jak i ciekłe substancje różnego pochodzenia. Znajdziemy wśród nich między innymi:

  • siarczany,
  • amoniak,
  • tlenki glinu,
  • tlenki żelaza,
  • węgiel
  • i sole.

Co ważne, pyły zawieszone potrafią przenosić się na duże odległości i wpływać na poziom zanieczyszczenia powietrza w rejonach znacznie oddalonych od ich źródeł.

Aerozole atmosferyczne klasyfikujemy pod względem wielkości, głównie na pyły PM 10, PM 2.5 i PM 1. Im mniejsze są ich cząsteczki tym gorzej, gdyż łatwiej przenikają do organizmu człowieka i powodują w nim poważne zniszczenia.

Rodzaje pyłów zawieszonych


Pyły zawieszone PM 10

Pył zawieszone - spaliny

Pył zawieszony PM 10 to niewielkie drobiny, których średnica nie przekracza 10 μm - to dużo mniej niż średnica ludzkiego włosa! Ich wielkość sprawia, że nawet nie zauważamy, kiedy przenikają do naszych płuc. Większość tego rodzaju pyłów powstaje wskutek ogrzewania prywatnych domów, a także ruchu drogowego (w przypadku samochodów z silnikami wysokoprężnymi). Duża ilość pyłów PM 10 przedostaje się do powietrza poprzez spalanie drewna, biomasy, a także węgla. Tego rodzaju pyły mogą powodować dolegliwości ze strony układu oddechowego, takie jak kaszel, astma, katar sienny. Podrażniają również nasze oczy przyczyniając się do wystąpienia zapalenia spojówek. W gorszych przypadkach pyły te mogą powodować nowotwory krtani i płuc.

Warto mieć świadomość, że istnieje dopuszczalne stężenie pyłów PM 10. Średnie stężenie roczne to 20 μg/m3. Dopuszczalne stężenie na przestrzeni dwudziestu czterech godzin to 50 μg/m3. W ciągu roku przekroczenie 24 godzinnego stężenia nie może zdarzyć się częściej niż trzydzieści pięć razy.

Pyły zawieszone PM 2.5

Pył zawieszone - grill

Drobne pyły zawieszone PM 2.5 są bardzo niebezpieczne dla ludzkiego zdrowia. Ich cząsteczka jest równa bądź mniejsza niż 2.5 μm, dlatego nie mamy szansy jej dostrzec ani wyczuć. Takie cząsteczki bez przeszkód przedostają się do układu oddechowego, a następnie do krwiobiegu. Dopuszczalne średnioroczne stężenie pyłów PM 2.5 to 10 μg/m3. Z kolei w ciągu doby nie może ono przekroczyć 25 μg/m3. Ich źródłem są różnego rodzaju procesy spalania, np. w przydomowych kotłowniach lub… podczas letniego grillowania.

Długotrwały kontakt z pyłami PM 2.5 może doprowadzić do nadciśnienia, a także poważniejszych chorób układu krążenia (w tym również zawałów serca). Drobne cząsteczki mają negatywny wpływ na zdrowie kobiet w ciąży, a także płodu (mogą przyczynić się nawet do wystąpienia wad wrodzonych). W związku z powyższym, powinniśmy mierzyć poziom pm 2.5 w domu regularnie.

Pyły zawieszone PM 1

Pył zawieszone - dym z komina

Pyły zawieszone PM 1 to zdecydowanie najbardziej niebezpieczne z pyłów zawieszonych, którego źródłem są głównie kiepskiej jakości paliwa. A wszystko to przez rozmiar ich cząsteczki, który jest mniejszy niż 1 μm. Dla takich cząsteczek przeniknięcie z płuc do krwi, a następnie do innych narządów nie jest żadnym problemem.

Najdrobniejsze cząsteczki PM 1, podobnie jak PM 2.5, przenikają do krwi powodując problemy z układem krążenia, układem oddechowym i nerwowym. Są również niebezpieczne dla przyszłych mam i ich dzieci. Długotrwałe oddychanie powietrzem, w którym stężenie pyłów PM 1 jest przekroczone, może doprowadzić nawet do poronienia. Więcej na temat wpływu pyłów zawieszonych na organizm dziecka przeczytasz tutaj.

Pyły zawieszone - rozmiar

Wielkość pyłów zawieszonych w porównaniu do ludzkiego włosa i ziarnka piasku. Źródło: http://staszow.pl/uwaga-smog.html

Jak sprawdzić poziom pyłów zawieszonych


Wprawdzie z powodu dużej ilości pyłów zawieszonych w powietrzu cierpi większa część Polski, jednak ich konkretny poziom różni się w zależności od regionu. Jeśli chcemy znać dokładne stężenie pyłów zawieszonych w swojej okolicy, możemy skorzystać z internetu lub własnego miernika jakości powietrza.

Mierniki jakości powietrza

Mierniki jakości powietrza służą do precyzyjnego zmierzenia ilości zanieczyszczeń we własnym domu. Dzielimy je na takie, które pracują w pomieszczeniach (wewnętrzne) oraz te, które umieszczamy na zewnętrznej stronie ściany budynku (zewnętrzne). Mierniki pierwszego rodzaju wykorzystywane są zdecydowanie częściej, ponieważ pozwalą dowiedzieć się, jaka jest jakość powietrza w pomieszczeniu, w którym przebywamy. Dla przykładu, miernik Ecolife Air Sensor wskazuje dokładny poziom pyłów zawieszonych, ale również lotnych związków organicznych oraz aktualną temperaturę.

Mapy zanieczyszczeń

Jeśli chcemy poznać jakość powietrza w swojej okolicy bez konieczności inwestowania w prywatny miernik, możemy skorzystać z ogólnodostępnej mapy zanieczyszczeń. Wystarczy, że wejdziemy na portal Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska lub inną stronę typu Smogmap.pl, które zbierają informacje o poziomie zanieczyszczeń z punktów pomiarowych w całej Polsce, a ich wyniki przedstawiają w formie czytelnej i prostej w obsłudze mapy. Są one dostępne również w formie aplikacji mobilnej, np. “Kanarek”.

Jak chronić się przed pyłami zawieszonymi


Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że nie jesteśmy całkowicie bezsilni i nie musimy godzić się na oddychanie zanieczyszczonym powietrzem. Oto kilka porad, jak chronić się przed niebezpiecznymi pyłami:

    1. Mniejsza emisja. Po pierwsze sami ograniczajmy wytwarzanie pyłów. Kiedy tylko mamy taką możliwość przesiadajmy się z auta osobowego do autobusu, a najlepiej na rower.
    2. Ochrona oddechu. Kiedy decydujemy się poruszać po mieście rowerem, nie zapominajmy o założeniu maski antysmogowej.
    3. Ograniczenie spalin. Wybierajamy samochody z silnikami benzynowymi, elektrycznymi lub hybrydowe.
    4. Nowy piec. Jeżeli jesteśmy posiadaczami domu jednorodzinnego pamiętajmy o zastosowaniu ekologicznych kotłów grzewczych.
    5. Rośliny zielone. Trzymajmy w domu jak najwięcej roślin doniczkowych. Są one naturalnymi filtrami powietrza i chronią nas przed wieloma toksycznymi substancjami.
    6. Unikanie smogu. Kiedy stężenie niebezpiecznych pyłów w powietrzu przekracza dopuszczalne normy, nie wychodźmy z domu ani nie wypuszczajmy na zewnątrz dzieci. W sytuacji, kiedy nie mamy możliwości pozostać w domu, koniecznie załóżmy maskę antysmogową.
    7. Większa świadomość. Kontrolujmy stan powietrza w naszych domach – nie warto kierować się danymi pochodzącymi z lokalnej stacji pomiarowej. Rzetelne informacje o kondycji naszego domowego powietrza dostarczą domowe mierniki smogu.
    8. Sport w domu. Jeżeli jesteśmy miłośnikami biegania i mieszkamy w mieście, w którym poziom zanieczyszczenia powietrza jest wysoki, w sezonie grzewczym zrezygnujmy z treningów na świeżym powietrzu. Dla naszego zdrowia lepsza będzie bieżnia.
    9. Oczyszczacz powietrza. Zainwestujmy w dobrej jakości oczyszczacz powietrza do domu, a także do biura. Pamiętajmy, że jego parametry powinny być dostosowane do wielkości pomieszczenia, w którym będzie pracował. Zadbajmy o dietę antysmogową. Dobrze skomponowany jadłospis poprawi odporność naszego organizmu, a także pozwoli mu oczyścić się z toksyn.

Chcesz wiedzieć więcej? Kliknij tutaj i sprawdź kompendium Inspekcji Ochrony Środowiska, a dowiesz się wszystkiego na temat pyłów zawieszonych w Polsce.

Podsumowanie


Pyły zawieszone, znane również jako aerozole atmosferyczne, to główny i najgroźniejszy składnik smogu. Powstają podczas procesów spalania a ich wpływ na nasze zdrowie jest ogromny - z przykrymi konsekwencjami możemy walczyć latami. Na szczęście istnieją sposoby na to, żeby się przed nimi chronić. Najważniejsze jednak to stworzyć w swoim domu czyste i zdrowe środowisko, wolne od zanieczyszczeń powietrza.


Najczęstsze pytania

Czym są pyły zawieszone?

Pyły zawieszone inaczej aerozole atmosferyczne są głównymi składnikami smogu i występują w formie stałej jak i ciekłej. Wśród pyłów zawieszonych możemy wyróżnić siarczany, amoniak, tlenki glinu, tlenki żelaza, węgiel oraz sole. Klasyfikujemy je pod względem wielkości dlatego głównie możemy wymienić PM 10, PM 2.5 i PM 1.

Jak walczyć z pyłami zawieszonymi?

Możemy wymienić parę sprawdzonych sposobów na ochronę przed pyłami zawieszonymi - maseczki antysmogowe, ograniczenie wytwarzania pyłów i spalin, zmiana pieca, unikanie smogu czy inwestycja w oczyszczacz powietrza wyposażony w skuteczny filtr HEPA i filtr węglowy.

Bibliografia

1. K. Gandor. Pyły zawieszone: co wiedzieć, gdzie monitorować, jak się bronić?. Dostęp online [http://kasiagandor.com/2017/01/pyly-zawieszone-co-wiedziec-gdzie-monitorowac-jak-sie-bronic/] 25.03.2018 r.

2. Pył zawieszony: czym jest PM10, a czym PM2.5? Aerozole atmosferyczne. Dostęp online [https://airly.eu/pl/pyl-zawieszony-czym-jest-pm10-a-czym-pm2-5-aerozole-atmosferyczne] 25.03.2018 r.

3. Niska emisja, PM 10, PM 2,5. Dostęp online [https://polskialarmsmogowy.pl/polski-alarm-smogowy/smog/szczegoly,niska-emisja-pm-10-pm-25,17.html] 25.03.2018 r.

Cykl artykułów "Powietrze"

Artykuły publikowane w ramach cyklu "Powietrze" można czytać niezależnie, ale najlepszy efekt osiągniesz, jeśli zapoznasz się z nimi po kolei. Cały cykl składa się z następujących wpisów:

Powiązane strony


Coway Classic Filtr wstępny, filtry do wentylacji, filtry do wody wrocław legnicka, jak obniżyć wilgotność w mieszkaniu, jonizator, maseczki antywirusowe fpp3, na pleśń w domu, oczyszczacz czy nawilżacz, oczyszczacz winix zero pro, źródła zanieczyszczeń powietrza, Sharp FP-J30EU-A, sharp ki-g75eu-w, toshiba cafx83xpl, Winix Zero Pro cena

Dodaj komentarz

Pola oznaczone (*) są wymagane Twoje dane będziemy przetwarzać zgodnie z naszą Polityką prywatności.

Czytaj także

Dofinansowanie do oczyszczacza powietrza do biura 2024/2025

Dofinansowanie do oczyszczacza powietrza do biura 2024/2025

14.03.2024

Wprowadź oddech świeżości do swojego biura! Dzięki dofinansowaniu oferowanemu przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na rok 2024/2025, możesz zaoszczędzić na zakupie oczyszczaczy powietrza. Popraw jakość pracy i samopoczucie pracowników, dbając jednocześnie o ich zdrowie i bezpieczeństwo. Nie przegap szansy - złóż wniosek i otrzymaj dofinansowanie!

Czytaj dalej >
Oczyszczacze wody pod zlew Philips - który wybrać?

Oczyszczacze wody pod zlew Philips - który wybrać?

08.03.2024

Odkryj innowacyjne oczyszczacze wody pod zlew Philips, które zapewniają doskonałą jakość i smak wody prosto z Twojego kranu. Dzięki zaawansowanej technologii, te filtry eliminują zanieczyszczenia, bakterie i metale ciężkie, dostarczając czystą i zdrową wodę dla Twojej rodziny. Poznaj korzyści i funkcje tych filtrów, które sprawiają, że picie wody staje się jeszcze przyjemniejsze i bardziej komfortowe.

Czytaj dalej >